Niken là kim loại nặng nguy hiểm có thể tồn tại trong nước sinh hoạt mà mắt thường không thể phát hiện. Vậy vì sao Niken có thể xuất hiện trong nước, cách nhận biết nước bị nhiễm Niken là gì và làm sao để nhận biết các dấu hiệu khi cơ thể bị phơi nhiễm lâu dài.
1. Niken là gì?
Niken (Ni) là một kim loại màu trắng bạc, có khả năng chống ăn mòn và chịu nhiệt cao. Nó được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp như:
– Mạ kim loại
– Sản xuất thép không gỉ
– Chế tạo pin, hợp kim, thiết bị điện tử, đồ gia dụng
Tuy nhiên, khi Niken xuất hiện trong nước sinh hoạt, đặc biệt ở nồng độ vượt mức cho phép, nó có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người.
2. Niken có thể tồn tại trong nước như thế nào?
Theo QCVN 01-1:2018/BYT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sinh hoạt, hàm lượng Niken tối đa cho phép là 0,07 mg/lít.
Niken có thể thâm nhập vào nguồn nước qua các con đường sau:
- Ăn mòn từ hệ thống ống nước bằng kim loại đã cũ hoặc bị hoen gỉ
- Nguồn nước bị ảnh hưởng bởi chất thải công nghiệp
- Khu vực gần nhà máy luyện kim, tái chế pin hoặc khu công nghiệp
3. Cách nhận biết nước nhiễm Niken
Niken không có màu, không mùi và không vị – vì vậy rất khó để người dùng nhận biết bằng cảm quan thông thường. Một số dấu hiệu gián tiếp có thể giúp bạn nghi ngờ nước có nhiễm kim loại như Niken gồm:
- Nước đi qua hệ thống ống dẫn kim loại cũ, thiết bị có dấu hiệu bị ăn mòn
- Vật dụng tiếp xúc với nước bị ố màu hoặc có cặn lắng
- Sinh sống gần khu vực công nghiệp có nguy cơ xả thải kim loại nặng ra môi trường
Để biết chính xác, bạn nên kiểm tra chất lượng nước định kỳ bằng thiết bị chuyên dụng hoặc thông qua các đơn vị kiểm nghiệm uy tín.
4. Dấu hiệu khi cơ thể bị nhiễm Niken
Việc tiếp xúc hoặc sử dụng nguồn nước có chứa Niken lâu dài có thể khiến kim loại này tích tụ trong cơ thể, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe:
🔸 Dấu hiệu thường gặp:
- Ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, viêm da tiếp xúc
- Buồn nôn, đau bụng, rối loạn tiêu hóa
- Mệt mỏi, suy giảm miễn dịch
🔸 Trong trường hợp nghiêm trọng:
- Gây tổn thương gan, thận, hệ hô hấp và thần kinh
- Có thể dẫn đến viêm phổi, ung thư phổi nếu tiếp xúc qua đường hô hấp trong môi trường làm việc
Những người có cơ địa nhạy cảm, trẻ em và người già là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất khi tiếp xúc với Niken vượt chuẩn.
5. Làm sao để phòng tránh nhiễm Niken từ nước sinh hoạt?
- Kiểm tra định kỳ nguồn nước sinh hoạt bằng phương pháp chuyên môn
- Lắp đặt hệ thống lọc nước tổng có khả năng loại bỏ kim loại nặng như Niken, Sắt, Mangan, Asen...
- Sử dụng thiết bị ống dẫn và bồn chứa inox chất lượng cao, tránh rỉ sét hoặc vật liệu kém bền
- Không lấy nước từ các nguồn nước có dấu hiệu ô nhiễm rõ rệt
Kết luận
Niken trong nước là một trong những mối nguy âm thầm nhưng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm và đầu tư vào hệ thống lọc nước an toàn chính là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe gia đình từ gốc.
