Có thể nhìn bằng mắt thường chúng ta luôn nghĩ nước sinh hoạt  trong, không mùi, không vị là nước sạch. Nhưng không phải vậy, vẫn còn rất nhiều vi sinh vật với kích thước vô cùng nhỏ tồn tại trong nước gây nên những hiểm họa khôn lường. Hôm nay hãy cùng SWD tìm hiểu xem các vi sinh vật đó là gì và tác hại của chúng?

I, Vi sinh vật là gì?

1, Khái niệm

-  Vi sinh vật là nhóm sinh vật đơn bào, không nhân bào hoặc đa bào, sinh sản qua nhân đôi hoặc tạo bào tử

-  Vi sinh vật bao gồm cả virus, vi khuẩn, nấm tảo, nguyên sinh động vật

-  Chúng được tìm thấy trong tất cả các sinh vật sống (ký sinh) và trong các môi trường khác nhau như đất, không khí, nước

-  Vi sinh vật có kích thước rất nhỏ, không thể nhìn thấy bằng mắt thường mà phải sử dụng kính hiển vi

2, Chỉ số Coliform

Trong nguồn nước sinh hoạt chúng ta đang dùng ngoài các vi sinh vật có lợi giúp tăng quá trình trao đổi chất ở người thì vẫn còn tiềm tàng rất nhiều các vi sinh vật gây hại. Chúng tồn tại ở nhiều dạng khác nhau là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh nguy hiểm cho con người.

Để đo chỉ số nguồn nước từ tác động sinh học, người ta thường sử dụng chỉ số Coliform. Chỉ số này phản ánh số lượng vi khuẩn Coliform có trong nước. Vi khuẩn này không gây hại cho con người và sinh vật nhưng nó giúp thể hiện độ ô nhiễm của nước từ các tác động sinh học.

Phương pháp: nuôi cấy mẫu trong dung dịch sau đó đếm số lượng vi khuẩn Coliform sau 1 thời gian nhất định

II, Các vi sinh vật có hại trong nước sinh hoạt

Nước là môi trường lý tưởng để vi sinh vật sinh sôi và phát triển. Vi sinh vật tồn tại trong nước dưới nhiều dạng, chủng loại. Sự hiện diện của vi khuẩn trong nước không chỉ không có lợi mà còn gây hại cho cơ thể con người.

1, Vi khuẩn E.coli

Vi khuẩn E.Coli là vi khuẩn gram âm sống trong đường tiêu hóa của người và động vật. Nguồn nước nhiễm khuẩn không được xử lý khử trùng hay thực phẩm không đảm bảo, ôi thiu là những nguyên nhân khiến lây nhiễm vi khuẩn E.coli

Khi bị nhiễm khuẩn E.coli người bệnh thường có các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, sốt, nôn… Nếu không được bù dịch kịp thời sẽ khiến rối loạn tuần hoàn máu thậm chí tử vong. Vi khuẩn E.coli còn là nguyên nhân của các bệnh nguy hiểm khác như nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, viên gan A, B…

2, Vi khuẩn Cryptosporidium

Cryptosporidium là một chi sinh vật đơn bào apicomplexa có thể gây ra bệnh về đường hô hấp và tiêu hóa (cryptosporidiosis) chủ yếu liên quan đến chứng tiêu chảy hoặc có thể gây chứng ho dai dẳng.

Được bao bọc bởi một lớp vỏ cứng gọi là nang bào, nang này có sức kháng chịu cao giúp khuẩn Cryptosporidium chống lại quá trình khử khuẩn và các phương pháp xử lý nước truyền thống.

Khi bị nhiễm khuẩn Cryptosporidium người bệnh thường mất nước, nôn, tiêu chảy, sụt cân… và có thể dẫn đến tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời.

Ở các nước đang phát triển, đời sống kinh tế khó khăn, nguồn nước ô nhiễm thường có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn các nước phát triển

3. Vi khuẩn lam Anabaena circinalis

Anabaena Circinalis là một loài vi khuẩn lam quang hợp gram âm,phổ biến ở môi trường nước ngọt trên khắp thế giới. Vi khuẩn này sản sinh ra một số độc tố cyanotoxin có khả năng gây hại, có mức độ từ gây khó chịu đến gây chết người.

Vi khuẩn  Anabaena circinalis được dùng để điều chế ra chất anatoxin, một chất độc thần kinh
Nếu nhiễm khuẩn Anabaena Circinalis người bệnh có thể bị giảm điện thế tê liệt, ngừng hô hấp và cuối cùng là tử vong

4, Vi khuẩn Legionella

Vi khuẩn Legionella là một loại trực khuẩn gram âm thường gây viêm phổi với các đặc điểm ngoài phổi.Vi khuẩn này thường được tìm thấy ở các nguồn nước ô nhiễm. Chúng sống trong môi trường đất và nước ngọt tự nhiên. Tồn tại trong nhiệt độ từ 20-50 độ C, lý tưởng nhất là nhiệt độ 35 độ C.

Dấu hiệu nhận biết khi bị nhiễm khuẩn Legionella là cảm cúm, sốt nhẹ, đau cơ, khó chịu, buồn nôn, tiêu chảy… Nặng hơn người bệnh có thể bị khó thở, ho ra máu, mất ý thức, nhịp tim giảm.

Tuy nhiên hiện nay nồng độ Legionella trong nước vẫn được các nhà khoa học cho rằng ở mức thấp có thể chấp nhận được.

5, Độc tố nấm mốc

Mycotoxic hay độc tố nấm mốc là các chất độc chuyển hóa thứ cấp do các sinh vật thuộc giới nấm tạo ra và có khả năng gây bệnh hoặc giết chết động vật. Nó thường tồn tại trong lương thực hay ngũ cốc. Hiện nay các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng trong nguồn nước máy có chứa 2,9% Mycotoxic, nhưng đây là 1 con số theo nhiều nhà khoa học là chưa gây hại cho người cũng như chưa thể khiến con người nhiễm độc Mycotoxic

Độc tố nấm mốc không có thuốc đặc trị và cũng không có biểu hiện triệu chứng phát bệnh rõ ràng. Thường thì vật nuôi, thú cưng, … sẽ dễ mắc bệnh hơn

6. Naegleria fowleri

Naegleria fowleri là một loại sinh vật đơn bào thuộc nhóm Excavata sinh sống tự do, thường được tìm thấy trong các khu vực nước ngọt ấm, chẳng hạn như ao, hồ, sông, suối nước nóng. Nó cũng được tìm thấy trong đất, gần khu nước thải ấm áp của các nhà máy công nghiệp, và bể bơi không xử lý bằng Clo trong một giai đoạn trùng roi Amip hoặc tạm thời.

Cách lây nhiễm: thông qua đường mũi. Khi bạn hít phải nước nhiễm bệnh hoặc bơi qua sông hồ có nhiễm khuẩn. Còn nếu bạn nhiễm qua đường uống thì sẽ không gây nguy hại.

Các triệu chứng bị nhiễm Naegleria fowleri nhức đầu, buồn nôn, sốt, cứng cổ, xuất hiện ảo giác, thậm chí mất khả năng kiểm soát hành vi. Các triệu chứng thứ phát có thể đi kèm như: lú lẫn, u ám, thiếu tập trung, cơn co giật. Sau đó, bệnh diễn tiến nhanh chóng và nguy cơ tử vong rất cao, thường xảy ra từ 7 đến 14 ngày sau khi mắc bệnh.

III, Các phương pháp xử lý nước bị nhiễm vi sinh vật

Trong nguồn nước sinh hoạt của chúng ta luôn tiềm ẩn những vi sinh vật có hại, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Dưới đây là một số phương pháp xử lý nước bị nhiễm vi sinh vật

1, Phương pháp nhiệt

“ Đun sôi để nguội” là phương pháp đơn giản, dễ sử dụng và tiết kiệm nhất để khử khuẩn nước. Ở nhiệt độ 100 độ C phần lớn vi khuẩn, vi rút, động vật nguyên sinh… đã bị tiêu diệt. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều vi sinh vật có lớp vỏ ngoài cứng không chịu tác dụng của nhiệt nên phương pháp này chưa thể loại bỏ được hết tất cả vi sinh vật và xử lý nước lâu dài hay quy mô lớn

2, Phương pháp hóa học

-      Đây là phương pháp sử dụng các chất hóa học có khả năng oxy hóa cao để phá vỡ, tiêu diệt tế bào của vi sinh vật nhanh chóng. Các chất thường được sử dụng để khử khuẩn như Clo, ozon…

-      Phương pháp này đơn giản, chi phí rẻ, diệt khuẩn nhanh và hiệu quả cao. Nhưng việc sử dụng các chất như Clo, ozon có thể gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe người dùng, gây ra mùi khó chịu trong nước khi sử dụng

3, Phương pháp sử dụng đèn UV

Tia UV giúp phá hủy acid nucleic cũng như ADN của vi sinh vật khiến chúng không thể sinh sôi

Phương pháp khử bằng tia UV

-      Cần sử dụng hệ thống tiền xử lý để khử màu, độ đục và các tạp chất để tránh ảnh hưởng đến đèn

-      Phải có hệ thống xử lý nước cứng để tránh nước bị đóng cặn gây ảnh hưởng đến đèn

-      Nước sẽ được đưa vào bể chứa có đèn thủy ngân phát ra tia UV giúp tiêu diệt vi sinh vật và khử trùng nước

Phương pháp này tiêu tốn điện năng, chi phí khá tốn kém vì cần phải tiền xử lý để khử màu và độ đục của nước hay phải kiểm tra bảo dưỡng định kỳ máy

4, Phương pháp lọc màng

Đây là phương pháp tiên tiến nhất, sử dụng công nghệ hiện đại, phù hợp lọc được nhiều nguồn nước khác nhau. Các công nghệ màng lọc thường được sử dụng như công nghệ màng UF, Nano hay RO…
Các màng lọc này giúp loại bỏ vi khuẩn, vi rút có kích thước rất nhỏ, và đặc biệt là màng lọc RO có thể lọc sạch và lọc đến mức nước tinh khiết nhé

Tuy nhiên ở phương pháp này sẽ có nước thải và cần kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ lõi lọc để chất lượng nước đạt tốt nhất khi lọc qua màng

Hiện nay có rất nhiều sản phẩm máy lọc nước sử dụng công nghệ màng lọc để loại bỏ vi khuẩn, vi rút trong nước.

Chúng ta vừa tìm hiểu những loại vi khuẩn có hại tiềm tàng trong nước và sự nguy hiểm của chúng. SWD hi vọng bài viết sẽ bổ ích với các bạn!!